Sportstadions zijn een van de meest kenmerkende architectonische verschijningen die worden gebruikt voor verschillende publieksactiviteiten. Zeker rond de periode van de naamwisseling van de Heidemij naar Arcadis zijn er veel nieuwe stadions ontworpen door Arcadis.
Amsterdam Arena
De Amstedam ArenA was het eerste multifunctionele stadion van Europa. Het idee voor de Arena is geboren toen Amsterdam zich kandidaat stelde voor de Olympische spelen van 1992 en het dreigde een voortijdige dood te sterven toen Barcelona werd gekozen. Toch is het toen doorgezet omdat zowel de gemeente Amsterdam als Arcadis van mening waren dat een nieuw stadion levensvatbaar zou moeten zijn. Maar dan wel in het kader van een multifunctionele projectontwikkeling. Niet alleen maar een stadion voor de sport, maar daaromheen ook andere zaken als woningen, winkels en kantoren omdat dat geldgeneratoren zijn. Eind jaren tachtig werd het plan gepresenteerd en dat bleek tien jaar te vroeg. Het plan (kosten 700 miljoen) bleek niet te realiseren omdat de diverse beleggers zich terugtrokken in hun eigen marktsegmenten onder het motto: ‘Dat kennen we, daarvan weten we de rendementen. Zo’n stadion is ons wezensvreemd’.
Vervolgens is het project weer ‘gereduceerd’ tot alleen een stadion, maar dan wel met inachtneming van de moderne ontwikkelingen. Op basis van de gemiddelde bezetting bij een Ajax thuiswedstrijd was het immers nooit rendabel te maken. Mede op basis van werkbezoeken aan stadions in Amerika is toen een nieuwe opzet gemaakt. Behalve sport zouden er ook andere entertainmentactiviteiten moeten plaats vinden. Het hele gezin moest het stadion in komen en ook werden de zogenaamde business to business’ activiteiten erbij betrokken.
Zo’n twintig jaar na de opening was de Johan Cruijff ArenA aan modernisering toe. Het futuristische voetbalstadion ging op de schop, onder meer ter voorbereiding op EK voetbal dat oorspronkelijk in 2020 zou worden gespeeld. Uiteindelijk zijn er in 2021 in Amsterdam vier wedstrijden in de vernieuwde ArenA gespeeld. Wederom was Arcadis hierbij betrokken.
Amsterdam Arena 2005. Bron: Wikicommons
Parkstad Limburg Stadion
Vanaf augustus 2001 speelt Roda JC haar thuiswedstrijden in een omgeving die sterk is gebaseerd op de concepten van de Amsterdam ArenA uit 1996. Het gebouw moest een ‘knusse’ sfeer krijgen en uitnodigen tot een lange verblijftijd. Vanwege de multifunctionaliteit moesten zo veel mogelijk exploitatieopties worden ingebouwd. Naast de thuiswedstrijden van Roda JC werd op jaarbasis rekening gehouden met maximaal vijf evenementen in het stadion. Arcadis was bij het Parkstad Limburg Stadion verantwoordelijk voor de projectontwikkeling en het projectmanagement.
Zowel in Amsterdam als in Kerkrade verliep niet alles zonder problemen; de grasmat van de Amsterdam Arena moest meerdere keren vervangen worden omdat het gras onder de klimatologische omstandigheden van een gesloten overkapping niet wilde groeien. In Kerkrade heeft de bouw van het stadion een tijdje stilgelegen omdat bij het stadion een bouwmarkt (Hornbach) zou worden gebouwd. Hierin zagen bezwaarmakers aantasting van twee winkelgebieden, met name de woonboulevard. In juni 1999, zes jaar nadat de eerste plannen bekend werden, mocht de club eindelijk beginnen met bouwen.
Parkstad Limburg Stadion. Uit: Arcadis Gebouwen (2006).
Internationale bekendheid
Naast voetbalstadions in Nederland heeft Arcadis meegewerkt aan vele stadions in het buitenland. Zo is in 2005 het Olympisch stadion van Berlijn compleet gerenoveerd, met behoud van de monumentale bouwstijl. Arcadis bood een integraal pakket aan op het gebied van constructies, werktuigbouwkunde en elektrotechnisch ontwerp, projectmanagement en architectuur. Daarnaast werden ook werkzaamheden verricht op het gebied van geotechniek en werd er geadviseerd over de infrastructuur. Een ander voorbeeld is het Anfield stadion in Liverpool, waarbij Arcadis heeft meegeholpen aan het ontwerpen en bouwen van de Mainstand-uitbreiding. Deze nieuwe hoofdtribune werd officieel geopend in september 2016 en daarmee kwamen er 8.500 extra zitplaatsen bij, wat betekent dat veel meer fans nu hun stem kunnen toevoegen aan de intensiteit, ervaring en opwinding van de wedstrijden.
Olympisch Stadion Berlijn. Uit: Arcadis Gebouwen (2006).
De Mainstand van het Liverpool F.C. stadion. Eigen afbeelding Arcadis.